Nulmeting Experiment Gesloten Coffeeshopketen uitgevoerd
Het Experiment Gesloten Coffeeshopketen start naar verwachting in de loop van 2024. Voorafgaand is een nulmeting verricht in de tien deelnemende ‘interventiegemeenten’ en in tien gemeenten waar het reguliere cannabisaanbod tijdens het experiment blijft gelden (‘vergelijkingsgemeenten’). Deze nulmeting schetst de situatie met betrekking tot coffeeshops, bezoekers en de illegale cannabismarkt in de beide typen gemeenten voorafgaande aan het experiment. Hieruit blijkt dat de situatie in de interventiegemeenten in het algemeen overeenkomt met die in de vergelijkingsgemeenten. In de toekomstige vervolgmetingen worden de ontwikkelingen voor beide typen gemeenten vergeleken met de situatie volgens de nulmeting. Het onderzoek is uitgevoerd door Breuer&Intraval, RAND Europe en het Trimbos-instituut in opdracht van het WODC.
Bezoekers coffeeshops
De belangrijkste redenen van bezoekers voor aankopen in de coffeeshop zijn in de interventie- en vergelijkingsgemeenten vergelijkbaar: de gunstige locatie van de coffeeshop, de goede sfeer daar en de verkoop van kwalitatief hoogwaardige cannabis. In totaal waren bijna negen op de tien respondenten in de beide typen gemeenten tevreden over de gekochte cannabis. Deze tevredenheid werd voornamelijk toegeschreven aan de hoge kwaliteit, de gewenste effecten, de smaak/geur, de constante kwaliteit, de sterkte en/of de hoeveelheid van de cannabis.
Illegale markt
Prijs en prijs-kwaliteitverhouding, de mogelijkheid om grotere hoeveelheden cannabis te kunnen kopen en de relatief snelle en makkelijke service van een bezorgdienst zijn de belangrijkste redenen om cannabis buiten de coffeeshop te kopen. Bezorgdiensten en mobiele telefoondealers zijn de meest gehanteerde kanalen voor aankopen buiten coffeeshops, waarbij in de interventiegemeenten meer dan in de vergelijkingsgemeenten via vrienden wordt gekocht.
Cannabisgebruik
Bijna driekwart van de bevraagde coffeeshopbezoekers gebruikte cannabis op ten minste 20 van de voorafgaande 30 dagen. Negen op de tien respondenten gebruikten cannabis (ook) in een joint gemengd met tabak. In zowel interventie- als vergelijkingsgemeenten hadden ongeveer zeven op de tien respondenten een hoog risico op een matige of ernstige stoornis in het cannabisgebruik. Ongeveer één op de tien respondenten in beide typen gemeenten gaf aan in de afgelopen twaalf maanden wel eens onwel te zijn geworden of een ongeluk te hebben gehad bij of door het gebruik van cannabis (meestal betrof dit misselijkheid of een angst- of paniekaanval).
Weinig ervaren overlast coffeeshops
Van de mensen die in de directe nabijheid van een coffeeshop wonen of werken, zijn ongeveer negen op de tien (zeer) tevreden over hun leef- en werkomgeving (85% in interventiegemeenten en 93% in vergelijkingsgemeenten). Hoewel er volgens meer dan de helft van de respondenten in de zes maanden vóór de bevraging voorvallen zijn geweest waarvan zij of anderen overlast zouden kunnen ervaren (voornamelijk verkeersoverlast, geluidsoverlast en hinder van rondhangende personen), relateerden zij de overlast vaker niet dan wel aan de coffeeshop in de buurt.
Experiment Gesloten Coffeeshopketen
Tijdens het Experiment Gesloten Coffeeshopketen wordt in tien interventiegemeenten geëxperimenteerd met de verkoop van legaal geteelde cannabis. Het experiment moet duidelijk maken of gereguleerde productie, distributie en verkoop van op kwaliteit gecontroleerde cannabis mogelijk is. Ook moet blijken wat de effecten hiervan zijn op de illegale markt, volksgezondheid, openbare orde en overlast en eventuele verplaatsingseffecten.