Analyse van omstandigheden rond dodelijk huiselijk geweld kan waardevolle inzichten opleveren
In analyses achteraf van zaken van moord en doodslag in huiselijke kring, ook wel HG-reviews genoemd, wordt het leven onderzocht van het slachtoffer en de dader in de weken, maanden of jaren voorafgaand aan het dodelijke incident. Buitenlandse experts die directe ervaring hebben met het uitvoeren van HG-reviews zijn van mening dat het instrument van waarde is. Het kan nabestaanden helpen en kan instanties ondersteunen in het opbouwen van expertise over huiselijk geweld. Om deze reviews ook in Nederland te laten plaatsvinden, moet eerst goed worden nagedacht over de opzet en het doel. Ook vergt het waarschijnlijk relatief veel tijd. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Leiden, in opdracht van het WODC.
In HG-reviews worden de omstandigheden rond moorden in huiselijke kring geanalyseerd en er wordt in kaart gebracht hoe door de instanties op de situatie is gereageerd. Het doel van een review is om lessen te trekken uit betreffende zaken, en een beter begrip te ontwikkelen van dodingen in huiselijke kring. In verschillende landen, zoals het Verenigd Koninkrijk, Portugal en Nieuw Zeeland, worden deze HG-reviews al ingezet. Onderzocht is of - en zo ja, in hoeverre - de HG-review ook in Nederland een geschikt instrument zou kunnen zijn.
Aanknopingspunten voor HG-reviews in Nederland
De resultaten van het onderzoek bieden waardevolle aanknopingspunten voor het inrichten van HG-reviews in de Nederlandse situatie. De experts die voor het onderzoek geïnterviewd werden, waren het positiefst over een instrument dat bestaat uit een monitor waarin alle zaken van dodelijk huiselijk geweld worden verzameld. Daaruit zou een commissie vervolgens de zaken uitkiezen waarbij een meer gedetailleerde review zinvol is. Ook bleek uit het onderzoek dat de inrichting van het instrument in Europees Nederland waarschijnlijk niet hetzelfde zal zijn als in Caribisch Nederland.
Wat is nodig bij het implementeren van reviews in Nederland?
Bij het opzetten van HG-reviews moet goed worden nagedacht over de inrichting ervan en dient van tevoren heel duidelijk te zijn welk doel het instrument dient. Dit onderzoek wijst uit dat het niet reëel is om te veronderstellen dat de inzet van HG-reviews toekomstige zaken van (dodelijk) huiselijk geweld kan voorkomen. Het moet ook helder zijn dat deze reviews verschillen van inspectieonderzoeken, die een meer oordelend karakter hebben. Daarnaast is het noodzakelijk om te zorgen voor de juiste randvoorwaarden voor de inrichting en ondersteuning van reviews. Denk bijvoorbeeld aan juridische bevoegdheden, voldoende financiële middelen, maar ook aan een sfeer van vertrouwen tussen de betrokken partijen. Door al deze overwegingen bij de inrichting van het instrument is een relatief lange aanloopfase te verwachten.