Leren van strafzaken: de Monitor Financieel-economische criminaliteit
Op donderdag 4 april jl. ondertekenden Michiel Zwinkels, hoofdofficier van het Functioneel Parket (FP) van het Openbaar Ministerie (OM) en Ronald van der Graaf, afdelingshoofd Intern Wetenschappelijk Beleidsonderzoek (IWB) van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (namens de directeur van het WODC) een samenwerkingsovereenkomst om de nieuwe samenwerking tussen het OM en WODC te verzilveren.
It’s a first. Het FP van het OM en het WODC bundelen de krachten en gaan samen onderzoek doen. De Monitor Financieel-economische criminaliteit (‘Monitor FINEC’) is een initiatief van het OM en is mede aangevraagd door het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Ronald: Met dit project kunnen we bijdragen aan inzichten over de financieel-economische criminaliteit van vandaag om voorbereid te zijn op de criminaliteit van morgen.
Michiel: Dit onderzoek verbindt beleid, wetenschap en praktijk. Het biedt een basis om kennis over FINEC vanuit daar samen verder uit te bouwen.
De Monitor FINEC moet licht gaan werpen op de aard en ontwikkelingen van FINEC in Nederland. Dit doen we door op systematische wijze strafzaken te analyseren op het gebied van 1) fraude, 2) milieucriminaliteit en 3) criminele geldstromen. Het doel? Lessen trekken over overkoepelende thema’s in deze strafzaken. Wat kenmerkt plegers van FINEC? Hoe gaan ze te werk? Welke facilitators spelen een rol? En welke motieven en omstandigheden zijn van invloed op FINEC?
In dit onderzoek brengen we de ervaring, kennis en gegevens van het FP en WODC bij elkaar. Zo combineren we de kennis en gegevens van het FP, die jaarlijks honderden strafzaken afdoet op FINEC, met de jarenlange ervaring met het uitvoeren van (fenomeengericht) monitoronderzoek van het WODC. De onderzoekers van het OM en het WODC gaan de komende 5 jaar samen aan de slag met dit onderzoek. De oplevering van het eerste onderzoeksrapport staat voor volgend jaar gepland. Na 5 jaar wordt bepaald of het project een structureel karakter krijgt.
Projectleiders Madelijne Gorsira (FP) en Jelle Jaspers (WODC) zien dit ondertekenmoment als een mooie markering van deze nieuwe samenwerking.
Jelle: Het is een uniek soort project op het onderwerp van FINEC, dat bij ons weten ook internationaal geen vergelijkbare voorbeelden kent. Het stelt ons in staat om op structurele wijze kennis over financieel-economische criminaliteit te vergaren en deze publiek toegankelijk te maken.
Madelijne: Ik zie strafzaken als goudklompjes. Het harde werk is gedaan: het goud is gedolven. In deze Monitor FINEC smeden we goudklompjes samen. Zodat een stevige kennisbron ontstaat, beschikbaar voor de hele strafrecht en veiligheidsketen.
