Kenmerken doelgroep langverblijf TBS

Samenvatting

Het doel van de tbs-maatregel is tweeledig: beveiliging van de maatschappij en – na behandeling – veilige resocialisatie. Voor een deel van de tbs-gestelden is uitstromen niet mogelijk vanwege aanhoudend ernstig delictgevaar. Voor een ander deel is er wel perspectief op uitstroom, maar door diverse factoren stagneert de door- en uitstroom, waardoor ook deze tbs-gestelden langdurig in de klinieken blijven.
Langverblijvers in de tbs verblijven in de Langdurige Forensische Psychiatrische Zorg (LFPZ) of op een longcare voorziening. Het onderscheid tussen beide groepen patiënten is niet altijd even duidelijk. De voornaamste gemene deler van de populatie tbs-gestelden in beide vormen van langverblijf is dat het een zeer complexe doelgroep betreft met multi-problematiek in combinatie met slechte behandelbaarheid en vaak geringe motivatie tot (gedrags)verandering. Binnen de LFPZ verblijven patiënten die wellicht ook op de longcare geplaatst kunnen worden en vice versa. In de LFPZ wordt voor een patiënt door het LAP (Landelijke adviescommissie Plaatsing Langdurig Forensisch Psychiatrische Zorg) eens per twee jaar getoetst of het verblijf nog nodig en passend is. De longcare is echter, in tegenstelling tot de LFPZ, geen officiële status die door een besluit wordt toegekend, er wordt niet met een zekere frequentie getoetst of de patiënt nog op de juiste plek zit en er is geen helder beleidskader voor de longcare. De instroom voor zowel de LFPZ als de longcare voorzieningen is al een paar jaar aan de hoge kant en er is bij beide zelfs sprake van een wachtlijst. Dat is waarschijnlijk ook één van de redenen voor de toename van het aantal longcare-plaatsen in de afgelopen jaren. Netto is derhalve sprake van een gestaag groeiende populatie.
Dat zorgt voor vragen over de toekomst van beide voorzieningen en mogelijkheden voor doorontwikkeling. Ook is er weinig bekend over mensen die succesvol uitstromen, naar de vrije maatschappij, naar de reguliere GGz of elders. Kennis hierover kan bijdragen aan mogelijke oplossingen voor de gesignaleerde stagnatie.
Het doel van dit onderzoek is het inzichtelijk maken van overeenkomsten en verschillen tussen de doelgroep van de LFPZ en de longcare, zowel wat betreft kenmerken en problematiek als wat betreft het traject van plaatsing, behandeling, uitstroom en tegemoetkoming aan behoeften van patiënten.