Openbaarheid zittingen in relatie tot belangen slachtoffers en veiligheidsbelangen

Samenvatting

Rechtszittingen zijn openbaar en voor iedereen toegankelijk, tenzij de wet anders bepaalt. Daarnaast zal de rechter de uitspraak in een zaak altijd in het openbaar doen. Daarbij legt de rechter uit waarom en op grond waarvan hij de beslissing neemt. Het beginsel van openbaarheid van zittingen dient daarmee een wezenlijk publiek belang. Er zijn een aantal algemene uitzonderingsgronden, op basis waarvan de rechter kan bepalen de zitting (deels) achter gesloten deuren te houden en de manier waarop wordt afgeweken van de openbaarheid van zittingen kan diverse vormen aannemen. Ondanks dat het beginsel van openbaarheid van zittingen zeer belangrijk is in de rechtspraak, kleven er ook nadelen aan dit beginsel. Door de openbaarheid is niets van wat wordt behandeld in de rechtszaal vertrouwelijk. Daardoor kan de bescherming van de privacy van betrokken partijen uiteraard niet gegarandeerd worden. Het kan ook de veiligheid van verschillende betrokken professionals in gevaar brengen, denk aan rechters, officieren van justitie, advocaten, deskundigen en reclasseringsmedewerkers in zaken over georganiseerde misdaad.
Dit onderzoek heeft als doel inzichtelijk te maken (1) hoe in de rechtspraktijk wordt omgegaan met de afweging tussen belangen van privacy en veiligheid ten opzichte van het beginsel van openbare rechtspraak en (2) of er aanknopingspunten zijn om beleid over de openbaarheid van zittingen in relatie tot privacy en veiligheid (verder) te ontwikkelen.

Dit is nog een voorgenomen onderzoek. We zullen het aangeven als het onderzoek daadwerkelijk van start gaat.