Flinke afname scheidingsprocedures en gesubsidieerde rechtsbijstand bij scheiding
Het WODC geeft cijfermatige achtergrondinformatie over de ontwikkelingen ten aanzien van scheidingsprocedures en gesubsidieerde mediation en rechtsbijstand bij scheiding (toevoegingen). Vanaf 2015 worden hierover factsheets gepubliceerd. Deze factsheet geeft nieuwe cijfers over 2020 en 2021. Waar mogelijk worden ontwikkelingen geschetst over de periode 2001 t/m 2021.
De belangrijkste bevindingen:
- In 2021 hebben rechters ongeveer 27.000 scheidingsprocedures afgehandeld; ruim 4.500 minder dan in 2020 en ruim 7.000 minder dan in 2019. Bij ongeveer 14% heeft één van de partijen een verweerschrift ingediend (op tegenspraak). Bij 2.800 scheidingsverzoeken werden voorlopige beslissingen van de rechter gevraagd (bijvoorbeeld over omgangsregeling met kinderen of alimentatie). Dit is minder dan in 2020 en 2019.
- Het totale aantal toevoegingen dat in 2021 is vastgesteld voor rechtsbijstand bij zaken rond scheidingen, alimentatie, omgang, gezag en boedel is ten opzichte van 2019 met bijna 10.300 toevoegingen gedaald. Een deel van die daling betreft de mediationtoevoegingen voor scheidingen en scheidingsgerelateerde zaken.
- In 2020 waren bij 15.600 echtscheidingen één of meer minderjarige kinderen betrokken; in totaal ging het om 28.200 kinderen (in 2019 29.200).
- De meeste scheidingsgerelateerde procedures, zoals afzonderlijke procedures omtrent levensonderhoud, gezag en omgang, en verdeling gemeenschap, blijven in aantal ongeveer gelijk of laten een daling zien ten opzichte van 2019, behalve omgangsregelingen en verdeling gemeenschap. Daar is sprake van een stijging.
- Het totale aantal hoger beroepsprocedures in scheidingsprocedures en scheidingsgerelateerde procedures is ten opzichte van 2019 met bijna 100 zaken gestegen en bedraagt in 2021 bijna 3.200 zaken.
- Het aantal familierechtzaken (waaronder scheidings- en scheidingsgerelateerde zaken) dat via de rechtspraak naar mediation is verwezen laat, na een daling in 2019/2020, nu weer een lichte stijging zien. In 2021 zijn bijna 1.200 zaken verwezen. Bij 56% van de afgeronde mediations is (gedeeltelijke) overeenstemming bereikt.
- De Raad voor de Kinderbescherming heeft in 2021 voor circa 4.850 kinderen een Gezag- en Omgangonderzoek uitgevoerd (200 minder dan in 2019). Hierbij is bijna altijd sprake van heftige scheidingsproblematiek, waarbij kinderen in de knel kunnen komen. In 2021 is het onderzoek bij 24% van de kinderen uitgebreid tot een beschermingsonderzoek en voor 17% is een ondertoezichtstelling (ots) gevraagd.