WODC-publicaties 2023 - week 06

Als verdachten van een strafbaar feit weigeren mee te werken aan een gedragskundig onderzoek, kan het zijn dat de rechter onvoldoende informatie heeft om verplichte behandeling, zoals een tbs-maatregel, op te leggen. Om het aantal weigeraars en de gevolgen van weigeren terug te dringen, zijn verschillende maatregelen genomen: de zogenoemde weigeraanpak. In 2019 zijn hierop een aantal maatregelen en wetswijzigingen doorgevoerd. Regioplan evalueerde een deel hiervan in opdracht van het WODC. Daaruit blijkt dat van de wijzigingen weinig effect wordt verwacht op het weigeren.

Deelevaluatie weigeraanpak: weinig effect verwacht op het niet meewerken van verdachten

Slachtoffers en nabestaanden van ernstige misdrijven mogen sinds 2016 meer uitgebreide verklaringen afleggen in de rechtszaal. Door dit zogenoemde onbelemmerde spreekrecht voelen slachtoffers zich meer erkend en serieus genomen in het strafproces. Rechters vinden het soms wel lastig om de balans te bewaren tussen het slachtoffer de ruimte geven om zijn verhaal te doen en het slachtoffer te begrenzen indien nodig. Dat blijkt uit evaluatieonderzoek van het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving en Universiteit Leiden, in opdracht van het WODC.

Slachtoffers positief over vrijheid vrijwel alles te mogen zeggen in zittingszaal

In 2021, net als in 2020, daalde het aantal Opiumwetzaken dat bij het Openbaar Ministerie (OM) binnenkomt. Terwijl de instroom van softdrugszaken (vooral cannabisteelt) daalde, nam het aantal ingestroomde harddrugszaken (met name harddrugsbezit) wel toe in 2021. Dit blijkt uit de update van de Nationale Drug Monitor (NDM) van het Trimbos-instituut en het WODC.

Instroom Opiumwetzaken bij OM daalt opnieuw

Sinds de inwerkingtreding van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in 2016 hebben overheden veel gedaan om zorgvuldiger om te gaan met persoonsgegevens. Toch is verdere verbetering zeker mogelijk en nodig, met name bij gemeenten en ministeries. Dat blijkt uit onderzoek van Pro Facto en Hooghiemstra & Partners, in opdracht van het WODC.

Overheden hebben meer aandacht voor naleving privacynormen, maar vanzelfsprekend is het nog niet