Duidingsmethoden niet alleen richten op islamitisch radicalisme onder mannen
Om de samenleving te beschermen tegen de dreiging van radicalisering en extremisme, is het belangrijk om gedragingen en uitingen van individuen of groepen goed te kunnen duiden. Kunnen deze worden verklaard vanuit de ideologie die een individu of groep omarmt? Uit onderzoek blijkt dat de aandacht voor de kwaliteit van deze duidingen er is, maar de onderzoekers noemen ook verbeterpunten. Zo zien ze dat dat de focus nog vooral ligt bij islamitisch radicalisme onder mannen. Die kan, meer dan nu reeds het geval is, worden verbreed naar andere ideologieën en vrouwen. Daarnaast kan in de praktijk scherper onderscheid worden gemaakt tussen signaleren en duiden van gedrag.
Aandacht is er
Het is belangrijk dat ideologische duidingen van goede kwaliteit zijn. Natuurlijk om de dreiging goed in te schatten, maar ook omdat ideologische duidingen kunnen leiden tot interventies met verstrekkende gevolgen voor geduide personen en hun naasten. Uit het onderzoek komt het beeld naar voren dat binnen alle onderzochte ketens aandacht is voor de kwaliteit van duidingen. Voorbeelden hiervan zijn het vier-of-meer-ogen principe of het inzetten van meerdere methoden om tot een duiding te komen. Ook zijn in alle ketens vaak meerdere organisaties en/of disciplines betrokken, wat goed is voor de informatiedeling. Er zijn echter nog geen uniforme kwaliteitscriteria en naast best practices zijn er ook aandachtspunten en aanbevelingen om de kwaliteit van ideologische duidingen te verbeteren.
Focus kan breder
Een belangrijke aanbeveling die voor alle ketens geldt, is om de aandacht voor niet-religieus extremisme en vrouwen verder te vergroten. In de huidige praktijk zijn duidingsmethoden vooral gericht op islamitisch radicalisme onder mannen. Dat is te verklaren met het dreigingsbeeld van de afgelopen decennia, maar sluit minder aan bij de ontwikkeling dat dreigingen veelzijdiger en diffuser van aard zijn geworden.
Scheiding signaleren en duiden
In de onderzochte ketens wordt verschillend gedacht over wat een ideologische duiding precies inhoudt. Volgens de onderzoekers zit er echter een wezenlijk verschil tussen het signaleren van gedrag en het geven van een betekenis daaraan. Door de toegenomen aandacht voor het belang van signaleren en daarmee meer professionals die daarop getraind zijn, loop je het risico dat zij ook de ideologische duiding voor hun rekening nemen en niet een gespecialiseerd team of instantie.
De onderzoekers merken op dat er relatief weinig externe duiders/duidingspartijen zijn waardoor het moeilijk kan zijn om contra-expertise in te schakelen. De onderzoekers wijzen tenslotte op het belang van vervolgonderzoek om de verschillende duidingsmethoden te evalueren. Voor een aantal methoden geldt dat een dergelijke evaluatie recent heeft plaatsgevonden dan wel momenteel plaatsvindt, maar voor andere methoden is dit niet het geval.